ស្ទឹងឌូវ៉មមីស្ស Superfund Site

សារធាតុគីមីពុលបានជ្រាបចូលក្នុងសាច់ត្រីនិងអាហារសមុទ្រ ដែលរស់ជាប្រចាំក្នុងស្ទឹង

សារធាតុគីមីពុលចេញពីគ្រប់ផ្នែកបានបំពុល បរិស្ថាន ។ ប៉ុន្តែអ្នកមិអាចមើលឃើញវា វាឥតមានខ្លិន ឬមិនអាចដឹងរស់ជាតិ នូវសារធាតុគីមីពុលដែលវាបានហូរចូលក្នុងទឹក ក្នុងភក់ ហើយនិងក្នុងសាច់ត្រីនិងអាហារសមុទ្រនោះឡើយ។ ជាច្រើន សតវត្សមកហើយ ស្ទឹងឌូវ៉មមីស្ស បានទទួលរងគ្រោះអំពីសារធាតុគីមីពុលហូរចូលដែលបានពាំនាំមកជាច្រើនផ្នែកតាមរយះទឹកភ្លៀង លូទឹកស្អុយ ហើយនិងពីការបង្ហូរចេញពីក្រុមពានិច្ចកម្ម ឬរោងចក្រនាៗដែលនៅជុំវិញ។

ជំពួកសារធាតុគីមីពុលក្នុងស្ទឹងឌូវ៉មមីស្ស ដែលអាចបង្ករហានីភ័យដល់សុខភាពមនុស្សគឺ គីមី (ផូលីឃ្លរីនណេធីត បាយហ្វិនណល Polychlorinated biphenyls (PCBs) (គីមី ដាយអកស៊ិន dioxins) (ហើយនិងគីមី ហ្វរ៉ន furans)។

សារធាតុគីមីពុលទាំងនេះ បានគរកកកុញក្នុងភក់បាតស្ទឹងហើយបានជ្រាបក្នុងសាច់ត្រីនិងអាហារ សមុទ្រដូចជា (ត្រីភើជ perch ត្រីអណ្តាតឆ្កែ sole ត្រី អណ្តាតឆ្កែ flounder) ក្តាម គ្រុំ ហើយនិងលៀស ដែលបានរស់នៅជាប្រចាំមួយជីវិតក្នុងស្ទឹងនេះ។ ពពួកត្រីនិងអាហារសមុទ្រទាំងនេះហៅថា “ត្រីនិងអាហារសមុទ្ររស់ជាប្រចាំស្ទឹង” ការបរិភោគត្រីឬអាហារសមុទ្ររស់ជាប្រចាំក្នុងស្ទឹងជារឿយៗ អាចបង្ករគ្រោះឬហានិភ័យដល់សុខភាពនៅពេលក្រោយ។ ការដែលប៉ះពាល់ឬមានទំនាក់ទំនងនិងភក់ដែលមានសារធាតុគីមីនេះក៏អាចបង្ករហានីភ័យដល់សុខភាពដែរ។

ត្រីតែមួយគត់ដែលមានសុវត្ថភាពក្នុងការបរិភោគក្នុងស្ទឹងឌូវ៉មមីស្ស គឺត្រីសាលម៉ុន ពួកគេចំណាយរយះពេលខ្លីក្នុងស្ទឹងនេះ។

របៀបដែលការចម្លងរោគ (ដូចជា PCBs) ពីទន្លេ Duwamish ទាបបង្កើតនៅក្នុងមនុស្ស

1. សារធាតុកខ្វក់ (ដូចជា PCBs) ចូលទៅក្នុងទឹក ហើយហូរចូលទៅក្នុងទន្លេ Duwamish ។ សារធាតុពុលខ្លះជាប់នឹងដីល្បាប់ (ភក់) ហើយនៅជាប់បាតទន្លេ។
2. សត្វមីក្រូទស្សន៍ (zooplankton) ដង្កូវ និងស្លែ រស់នៅក្នុងដីល្បាប់ ហើយសារធាតុកខ្វក់ចូលទៅក្នុងខ្លួនរបស់ពួកគេ។
3. សារពាង្គកាយធំជាងដូចជា Shiner perch, English តែមួយគត់ និងក្តាម ស៊ីអ្នករស់នៅខាងក្រោម ហើយរក្សាទុកសារធាតុកខ្វក់កាន់តែច្រើននៅក្នុងខ្លួនរបស់ពួកគេ។
4. មនុស្សអាចចាប់ និងស៊ីត្រី និងក្តាមដែលមានមេរោគ។ អាហារសមុទ្រកាន់តែច្រើនដែលមនុស្សម្នាក់ញ៉ាំ សារធាតុពុលកាន់តែច្រើនអាចត្រូវបានរក្សាទុកនៅក្នុងខ្លួនរបស់គាត់ ដែលអាចប៉ះពាល់ដល់សុខភាពរបស់គាត់។

ការសំអាតសារធាតុគីមីពុលចេញពីស្ទឹង

អង្គការការពារបរិស្ថានជាអ្នកទទួលបន្ទុកនិងត្រួតបិនិត្យខាងកិច្ចការសំអាតស្ទឹងដោយចួកយកភក់ចេញពីបាតស្ទឹងឌូវ៉មមីស្សឬក៏ហៅថា “ស្ទឹងមានកំរិតគីមីពុលខ្ពស់ច្បាប់តម្រូវឲសំអាត Lower Duwamish Waterway Superfund Site”។ ដូចជាស្ទឹងមានគីមីកំរិតខ្ពស់ដែលតម្រូវឲសំអាតដ៏ទៃនាៗដែលតែងតែមានភាពស្មុគស្មាញហើយច្រើនដំណាក់កាល៖

• កន្លងជាច្រើនឆ្មាំមកហើយដែលទីក្រុងស៊ី អាថុល Seattle ឃីងខោនធី King County កំពង់ផែទីក្រុងស៊ីអាថុល Port of Seattle ហើយនិងក្រុមហ៊ុនបូអ៊ីង Boeing បានរួមគ្នាចងក្រងជាក្រុមហៅថា Lower Duwamish Waterway Group (LDWG) ឡូវើ ឌូវ៉មមីស្ស វ៉រើវេហ៍ គ្រូប ផ្នែកខាងក្រោមផ្លូវទឹកនៃស្ទឹងឌូវ៉មមីស្ស” ដើម្បីសំអាតទីកន្លែងខ្លះៗណាដែលមានសារធាតុគីមីពុលកំរិតខ្ពស់ចេញពីស្ទឹង។ អង្គការការពារបរិស្ថាននិងនាយកដ្ឋានបរិស្ថានវិទ្យាជាអ្នកត្រួតពិនិត្យទៅលើការសំអាតនោះ ដែលបានឃើញថាការសំអាតមុនដំបូងនោះមានការកាត់បន្ថយនូវសារធាតុគីមីពុល PCBS នោះចេញបានប្រហែលពាក់កណ្តល។
  
  
• នុងឆ្នាំ២០១៤ អង្គការការពារបរិស្ថានបាន អនុមត្មច្បាប់គម្រោងសំអាតចុងក្រោយ (8.7 MB) ដែលហៅម្យ៉ាងទៀតថា៖ “សំណុំច្បាប់នៃសេចក្តីសម្រេច Record Of Decision (ROD)” សម្រាប់ការសំអាតភក់ដែលមានសារធាតុគីមីពុលដែលនៅសល់ក្នុងបាតស្ទឹងឌូវ៉ម មីស្ស។ កិច្ចនេះនិងជួយកាត់បន្ថយនូវហានីភ័យដល់សុខភាពរបស់មនុស្សជាតិហើយនិងបរិស្ថានដើម្បីជៀសផុតអំពីសារធាតុគីមីពុលក្នុងស្ទឹង។
  
  គម្រោងនេះនិងតម្រូវឲសំអាតយ៉ាងសកម្មដែលមានដោយប្រមាណដូចជា៖ 
  • ការបូមឬចូកភក៉ (ចូកយកភក់ដែលមាន សារធាតុគីមីចេញ)
  • ការគ្របពីលើ (ការគ្របពីលើឬចាក់បំពេញពីលើជាច្រើនជាន់ដោយដីស្អាត), ហើយនិង
  • បង្កើនវីធីបែបធម្មជាតិ (ចាក់បំពេញបាតស្ទឹងយ៉ាងក្រាស់ជាច្រើនជាន់ដោយដីស្អាត)
    
    
គម្រោងនេះហៅថា ការត្រួតពិនិត្យឲសំអាតបែបជាធម្មជាតិ Monitored Natural Recovery (natural sedimentationបណ្ដោយឲដីហូរចូលបែបជាធម្មជាតិ)។

វិធីសាស្រ្តមូលដ្ឌានសហគមន៍របស់ក្រសួសួងសុខាភិបាលសុខភាពផ្នែកខាងផ្សព្វផ្សាយគឺ ជាផ្នែកមួយនៃកម្មវិធីនិងគម្រោងចុងក្រោយសំអាតស្ទឹង របស់អង្គាករបរិស្ថានដែរ ដើម្បីជួយការពារសុខភាពរបស់គ្រប់ជនណាដែលនេសាទនិងបរិភោគត្រីនិងអាហារសមុទ្រពីស្ទឹងឌូវ៉មមីស្ស។

ក្នុងឆ្នាំបន្ទាប់ៗមក អង្គការការពារបរិស្ថាន (EPA) គឺជាអ្នកទទួលបន្ទុកផ្នែកខាងត្រួតពិនិត្យការរចនាគម្រោងនិងការសំអាតភក់ដែលមានសារធាតុគីមីពុលដែលនៅសេសសល់ក្នុងស្ទឹង។ អង្គការការពារបរិស្ថាន (EPA) និងព្យាយាមធ្វើការត្រួតពិនិត្យនិងរក្សាការមើលថែទាំកិច្ចការសំអាតនេះឲបានខ្ចាប់។

info សម្រាប់ពត៌មានបន្ថែម៖ វិបសាយរបស់អង្គការការពារបរិស្ថាននៃស្ទឹងឌូវ៉មមីស្សសួផើហ្វុន.

សហគមន៍និងជួយផ្សព្វផ្សាយកិច្ចការសំអាតនេះ

អង្គការការពារបរិស្ថាន (EPA) បានផ្តល់ឪកាសដល់សហគមន៍នាៗមួយចំនួនក្នុងការផ្តល់យោបល់និងមាតិក្នុងគម្រោងសំអាតនេះ។  អង្គការការពារ បរិស្ថាន (EPA) យកចិត្តទុកដាក់ធ្វើយ៉ាងណាផ្តល់នូវភាព (សមធម៌បរិស្ថានឬយុត្តិធម៌បរិស្ថាន Environmental Justice) (EJ) មានន័យថា និងធានាយ៉ាងណាផ្តល់ឲមានភាពស្មើភាពដល់សហគមន៍ក្នុងការចូលរួមដោយមិនប្រកាន់សញ្ជាត្តិ ពូជសាសន៍ឬពណ៌សំប្បូរណ៍ និងប្រាក់ចំណូល។

Cគម្រោងកម្មវិធីក្រុមចូលរួមសកម្មផ្តល់មាតិសហគមន៍ របស់អង្គការការពារបរិស្ថាន (EPA) (157 KB) និងជួយផ្តល់និងពីនិត្យមើល ហើយនិងចូលរួមផ្តល់អនុសាសន៍ គំនិត និងយោបល់ផ្សេងៗនៃគម្រោងកិច្ចការសំអាតស្ទឹងឌូវ៉មមីស្ស (LDW Superfund Site)ដែលអង្គការនិងយកមកអនុវត្តតាម រហូតនៃរយះកាលសំអាត។

ឪកាសល្អមួយរបស់សហគមន៍ក្នុងការចូលរួមបញ្ចេញមាតិគឺចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំតុមូល Roundtable។ ក្រុមនេះចូលរួមពីក្រុមចំរុះដោយមានអ្នកមានគំនិតស្ថាប្បនាផ្តល់អនុសាសន៍ឲអង្គការការពារបរិស្ថាន EPA សំរាប់ការរចនាគម្រោងសម្រាប់ការសំអាតនេះ។

ប្រសិនបើអ្នកមានបំណងចូលរួម ជាសមាជិកក្រុមអ្នកផ្តល់មាតិរបស់តុមូល Roundtable ឬក្រាន់តែចង់ចូលរួមស្តាប់ក្នុងអង្គប្រជុំរបស់តុមូល Roundtable សូមទាក់ទង អ្នកស្រី ជូលី ខុងដិន Julie Congdon at 206-553-2752 ឬ congdon.julie@epa.gov.

សម្រាប់ពត៌មានក្នុងការទទួលយកដំណឹងហើយនិងចូលរួមក្នុងកម្មវិធិការសំអាតរបស់ស្ទឹងឌូវ៉មមីស្យ Superfund សូមចូលទៅគេហ៍ទំពរ កិច្ចចូលរួមសហគមន៍ ស្ទឹងឌូវ៉មមីស្សរបស់ អង្គការការពារបរិស្ថាន (EPA) EPA's Duwamish Community Involvement website កិច្ចការសំអាតស្ទឹងឌូវ៉មមីស្សរបស់អង្គការការពារបរិស្ថាន (EPA) តាមគេហ៍ទំពរហ្វេបុគ្ EPA's Duwamish Cleanup Facebook ឬក៏ Duwamish River Cleanup Coalition page.